Երեքշաբթի երեկոյան Բեյրութ քաղաքում որոտացին երկու պայթյուններ՝ երկրորդը շատ ավելի ուժգին, քան առաջինը, որի հետևանքով զոհվեց առնվազն 100 մարդ, վիրավորվեց ավելի քան 4000-ը և քաղաքը կրեց հսկայական վնասներ, գրում է Նյու Յորք Թայմսը:
Երկրորդ պայթյունի հետևանքով նավահանգստի երկնքում հայտնվեց բոցավառվող ահռելի օդային զանգված, որի ալիքը, մղոններով տարածվելով, փշրեց բոլոր ապակիները: Չորեքշաբթի առավոտյան, չնայած հսկայական որոնողական աշխատանքներին, տասնյակ մարդիկ դեռ անհետ կորած էին Լիբանանի մայրաքաղաքում՝ Միջերկրական ծովի արևելյան ափին:
Քանի դեռ իշխանությունները վերլուծում են տեղի ունեցածը, հասկանանք՝ ինչ է հայտնի, ինչը՝ ոչ։
Ի՞նչն էր պայթունների պատճառը
Հստակ պատճառը դեռ հայտնի չէ: Առաջին պայթյունը, հավանաբար, տեղի է ունեցել նավահանգստի հրավառության պահեստում: Պաշտոնյաներն ասում են, որ երկրորդ՝ ավելի ավերիչ պայթյունը, ամենայն հավանականությամբ, առաջացել է առկա 2750 տոննա ամոնիումի նիտրատի պայթելու հետևանքով։ Այն խիստ պայթուցիկ քիմիական նյութ է, հաճախ օգտագործվում է որպես պարարտանյութ։ Ըստ Վարչապետ Հասան Դիաբի՝ այդ նյութն արդեն վեց տարի է պահեստում էր:
Պատկան մարմինները կփորձեն պարզել ՝ պայթյունները դժբախտ պատահարի արդյո՞ւնք էին, թե՞ դիտավորություն: 1975 – 1990 թ-ը Բեյրութը ներքաշված էր քաղաքացիական պատերազմում և այդ ժամանակից ի վեր քաղաքը ռմբակոծությունների և բախումների էպիկենտրոնում էր՝ մշտապես գտնվելով բռնությունների հնարավոր վերսկսման ռիսկի տակ: Բայց գեներալ-մայոր Աբաս Իբրահիմը՝ Լիբանանի ընդհանուր անվտանգության ծառայության ղեկավարը, նախազգուշացրել է չշահարկել ահաբեկչության մասին ենթադրությունները՝ նախքան փաստերի ի հայտ գալը:
Կարդացեք նաև․ Արաքս Փաշայան․ «Լիբանանահայերի վիճակը դժոխային է․ պետք է ամեն ինչ անել՝ նրանց օգնելու համար»
Որտե՞ղ է տեղի ունեցել դեպքը
Պայթյունները լուրջ վնաս են հասցրել քաղաքի հյուսիսային նավահանգստի շենքերին, պահեստներին և հացահատիկային պահեստարաններին: Բացի ափամերձ արդյունաբերական շինություններից՝ պայթյունների որոտից տուժել են ժամանցային և առևտրային շրջանները, ինչպես նաև խիտ բնակեցված թաղամասերը: Ավելի քան 750,000 մարդ է ապրում քաղաքի տուժած հատվածներում:
Պայթյուններից առաջ էլ Լիբանանը ճգնաժամային իրավիճակում էր՝ արտարժույթի սրընթաց արժեզրկում, հարևան Սիրիայից փախստականների ներհոսք և կորոնավիրուսի համաճարակ: Անցած աշնանից սկսած՝ ցուցարարները փողոց էին դուրս գալիս իրենց բողոքն արտահայտելու Լիբանանի քաղաքական էլիտայի դեմ՝ նրանց մեղադրելով երկրի սխալ կառավարման մեջ:
Ի՞նչ ուժգնության էին պայթունները
Վկաների խոսքով՝ երկրորդ պայթյունը, կարծես, երկրաշարժ լիներ։ Այն զգացվել է ավելի քան 100 մղոն (160կմ) հեռավորության վրա գտնվող Կիպրոսում:
Ամոնիումի նիտրատի պայթյուններն աղետների պատճառ են եղել տարբեր ժամանակներում: Մոտ 2000 տոննա միացություն տեղափոխող նավի վրա կրակ է արձակվել և այն պայթել է Տեխաս նահանգի Տեխաս քաղաքում 1947 թ․, որի հետևանքով զոհվել է 581 մարդ: 1995 թ․ Օկլահոմա քաղաքում դաշնային շենքի ահաբեկչական ռմբակոծության ժամանակ օգտագործվել է մոտ երկու տոննա քիմիական նյութ, որի արդյունքում զոհվել է 168 մարդ:
Ի՞նչ աստիճանի վնասներ են պատճառվել
Փլուզվել են առաստաղներ, պատեր, փշրվել են պատուհաններ, որոնց բեկորները հայտնաբերվել են անգամ նավահանգստից երկու մղոն (3կմ) հեռավորության վրա։ Շրջվել են մեքենաներ, իսկ քաղաքի փողոցները լեփ-լեցուն են պայթած շենքերի փլատակներով:
Խիստ վնասվել են կորոնավիրուսի համաճարակի հետևանքով գերծանրաբեռնված մի շարք հիվանդանոցներ: Քաղաքի կենտրոնում գտնվող Bikhazi Medical Group հիվանդանոցում առաստաղն ընկել է հիվանդների վրա, ինչպես հաղորդում է հիվանդանոցի տնօրենը: Պայթյունից մահացել են նաև շատ բժիշկներ ու բուժքույրեր:
Լիբանանի առողջապահության նախարար Համադ Հասանը հեռուստատեսային ուղերձում ասել է, որ վնասվել են կառավարական պահեստները, և որ երկրում «սպառվում է այն ամենը, ինչն անհրաժեշտ է տուժածներին փրկելու և բուժելու համար»:
Հեղինակ՝ Օսթին Ռամզայ [Austin Ramzy]
Աղբյուրը՝ Nytimes.com
Տեսանյութը՝ «Գարդիանի»
Լուսանկարը՝ «Ասոշեյթդ պրեսի»
Թարգմանությունը՝ Ամփոփ Մեդիայի
Փորձագետի կարծիք
Հրապարակվել է` 05/08/2020